- Βοργίας
- (ισπαν. Borja, ιταλ. Borgia). Επώνυμο ισπανικής οικογένειας από τη Χατίβα (Βαλένθια) που μετανάστευσε στην Ιταλία στις αρχές του 15ου αι. και απέκτησε μεγάλη φήμη, όταν δύο από τα μέλη της ανέβηκαν στον παπικό θρόνο: ο Κάλλιστος Γ’ (1455-58) και ο Αλέξανδρος ΣΤ’ (1492-1503). Ο τελευταίος έγινε πάπας με την εύνοια του Ασκάνιου Σφόρτσα και του Λουδοβίκου του Μαυριτανού και κυβέρνησε στην αρχή με κύρος και δικαιοσύνη, παρά τη σκανδαλώδη ιδιωτική του ζωή. Πολύ γρήγορα όμως ενέδωσε σε έναν άκρατο δεσποτισμό και νεποτισμό, παραχωρώντας φέουδα στους γιους του Τζοβάνι και Γιοφρέ, ονομάζοντας καρδινάλιους έξι συγγενείς του και ανακηρύσσοντας επίσκοπο τον γιο του Καίσαρα σε ηλικία μόλις 16 ετών. Πέθανε απροσδόκητα το 1503, ενώ ο γιος του Καίσαρας ήταν βαριά άρρωστος. Τα δύο αυτά γεγονότα, που ήρθαν μαζί, σήμαναν τη ραγδαία κατάρρευση της ισχύος της οικογένειας. Από τα παιδιά του Αλεξάνδρου ΣΤ’ και της Βανότσα Κατάνεϊ απέκτησαν μεγάλη φήμη ο Καίσαρας και η Λουκρητία.
1. Καίσαρας Β. (Cesare Borgia, Ρώμη 1475 – Βιάνα 1507). Δούκας του Βαλαντινουά, παραιτήθηκε από το αξίωμα του καρδινάλιου για να πραγματοποιήσει με μεγαλύτερη ευχέρεια το όνειρό του να δημιουργήσει ένα βασίλειο της κεντρικής και βόρειας Ιταλίας. Ωμός και αδίστακτος, αλλά με ικανότητες και πνευματική ευστροφία, δημιούργησε για τον σκοπό αυτό, μεταξύ 1499 και 1501, μια απέραντη κτήση στη Ρομανία και το 1502 άρχισε να διεισδύει στην κεντρική Ιταλία θέτοντας σε κίνδυνο την ίδια τη Φλωρεντία. Ο θάνατος όμως του πατέρα του, η δική του αρρώστια και η εκλογή ως πάπα του Τζουλιάνο ντέλα Ρόβερε, άσπονδου εχθρού της οικογένειας, ματαίωσαν τα σχέδιά του, ενώ το κράτος που ίδρυσε στη Ρομανία διαλύθηκε από τα χτυπήματα των Βενετών. Ο ίδιος έπεσε στα χέρια του εχθρού του, Κονσάλβο ντι Κόρντομπα, ο οποίος τον έστειλε στην Ισπανία, όπου σκοτώθηκε σε μια μάχη το 1507.
2. Λουκρητία Β. (Lucrezia Borgia, Ρώμη 1480 – Φλωρεντία 1519). Διαβόητη για την ανήθικη συμπεριφορά της, κατηγορήθηκε, ίσως και άδικα, για αιμομειξία, μοιχεία και φόνο με δηλητήριο. Υπήρξε σύζυγος πρώτα του Τζοβάνι Σφόρτσα (1492), ύστερα του Αλφόνσο ντι Μπισέλιε (1498), νόθου γιου του βασιλιά της Νάπολης, και τέλος του Αλφόνσο ντ’ Έστε, δούκα της Φεράρα, στην αυλή του οποίου έλαμψε με την ομορφιά και τη μόρφωσή της. Προστάτευσε, όπως και ο πατέρας της, τα γράμματα και τις τέχνες.
Η Λουκρητία Βοργία, έργο του Πιντουρίκιο.
Ο δούκας του Βαλαντινουά Καίσαρας Βοργίας, γιος του Αλεξάνδρου ΣΤ'.
Dictionary of Greek. 2013.